Rezyliencja, czyli Twój klucz do przetrwania i rozwoju w obliczu wyzwań
Rezyliencja to pojęcie, które w ostatnich latach zyskuje na popularności, zarówno w kontekście psychologicznym, jak i społecznym (a nawet medycznym i militarnym). Oznacza zdolność osoby, grupy lub społeczeństwa do adaptacji, przetrwania i rozwoju mimo doznawanych trudności, stresu i przeciwności losu (np. zagrożeń naturalnych). W dobie dynamicznych zmian, globalnych kryzysów i niepewności, rezyliencja stała się cennym atutem i zdolnością decydującą bardzo często o sukcesach i rozwoju.
Czym jest rezyliencja, jak ją rozumieć?
Rezyliencja pochodzi od łacińskiego słowa resilire, oznaczającego m.in. powrót do poprzedniego stanu, dynamiczne odbicie się. W kontekście psychologicznym, odnosi się do zdolności osoby w radzeniu sobie ze stresem i trudnościami, oraz do odbudowy po niepowodzeniach, doznanych porażkach czy stratach. Rezyliencja nie oznacza nieczułości na ból czy doświadczanych nieprzyjemnych emocjji, ale jest zdolnością do przezwyciężania doznanego dyskomfortu i powrotu do równowagi.
Jest zdolnością do adaptowania się do zmieniających się okoliczności i odpowiedniego reagowania na przeciwności losu [1].
W ujęciu większej grupy, np. rodziny, rezyliencja rozumiana jest jako „zestaw cech, właściwości lub wymiarów, które zapobiegają rozpadowi rodziny oraz umożliwiają przystosowanie w sytuacjach kryzysowych” [2].
Jak ocenić swój poziom odporności?
Chcąc jeszcze lepiej zrozumieć, czym jest rezyliencja, oceń swój styl funkcjonowania w poniższych obszarach:
- zdolność do radzenia sobie z przeciwnościami losu – zastanów się, jak reagujesz w sytuacjach od Ciebie niezależnych, których efekt jest dla Ciebie niezadowalający lub wręcz niekorzystny? Rozumiane mogą być one jako silnie stresujące zdarzenia lub okoliczności życiowe związane z sytuacją społeczną, rodzinną lub zawodową;
- jak odczytujesz przydarzające Ci się niepowodzenia – jaka tendencja u Ciebie dominuje przy interpretacji porażek lub niepowodzeń; czy są to dla Ciebie blokujące i definitywne zrządzenia losu, czy raczej wyzwania które chcesz pokonać;
- co jest Twoim życiowym celem – czy znasz główne mobilizatory Twojego życia i motywacje pomocne podczas podejmowania kluczowych życiowych decyzji;
- dyscyplina – w jakim stopniu jesteś wierna swoim planom i zbliżasz się do ich realizacji każdego dnia, mimo nieprzewidzianych wyzwań i trudności lub monotonii;
- elastyczność – oceń jak bardzo jesteś w stanie modyfikować ścieżkę prowadzącą do wybranego celu, w przypadku, gdy podejmowane próby nie przynoszą spodziewanych rezultatów;
- ograniczające myślenie – przeanalizuj swoje self-talks (intencjonalne używam tutaj angielskiego pojęcia, aby oddać pełnię jego znaczenia, jako rozmowę z samym sobą z głębi, by poznać lub wprowadzić nowe skrypty myślowe w nasze archetypowe pola w komunikacji i postrzeganie siebie); oceń czy komunikujesz się ze sobą w sposób wzmacniający czy osłabiający.
To tylko niektóre aspekty pomocne w doświadczeniu osobistej rezyliencji. Więcej na ich temat dowiesz się podczas szkolenia „Rezyliencja. Podstawy niezależności” w programie WOMENTORING FKN (link wkrótce! – teraz możesz zapisać się na listę oczekujących na dole artykułu 👇👇👇).
Jak rozwijać rezyliencję?
Z pewnością dostrzegasz, że rezyliencja na odpowiednio wysokim poziomie będzie dobrą podstawą pomocną w osiąganiu celów i wzmocnieniu Twojego codziennego, ogólnego dobrostanu (tak, tak – tutaj znów musimy odnieść do popularnego angielskiego „wellbeing” – więcej o nim wkrótce!).
Zatem, w jaki sposób można ją wzmacniać? Spójrz na kilka poniższych propozycji:
- utrzymywanie pozytywnych relacji międzyludzkich: inwestuj w bliskie i wspierające relacje, które dostarczają emocjonalnego wsparcia i poczucia przynależności; uczestnicz w grupach rozwojowych i programach szkoleniowych, np. WOMENTORING FKN (który miałam wielką przyjemność prowadzić wraz z Zespołem przez wiele miesięcy i wiem, że przynosi efekty uczestniczkom szkoleń);
- poznaj siłę metodyki mindfulness: zbliż się do samej siebie, dostrzegaj symptomy swojego ciała i umysłu sygnalizujące Ci poziom stresu, wyczerpania lub odprężenia i rozluźnienia;
- ustalaj realistyczne cele: kalendarz lub notes przedstawiający plan działania pomaga w zachowaniu większej przewidywalności i wspiera w skupieniu uwagi na sprawach ważnych i zbliżających Cię do oczekiwanych efektów; pamiętaj by były to cele które jesteś w stanie zrealizować, a prowadząca do nich ścieżka oparta powinna być o Twoją wiedzę, umiejętności i kompetencje;
- dbaj o zdrowie fizyczne i psychiczne – regularna aktywność fizyczna, zdrowa dieta i odpowiednia ilość snu mają wpływ na nasze samopoczucie i zdolność do radzenia sobie z trudnościami (jeśli potrzebujesz wsparcia w zakresie dyscypliny ruchu, skorzystaj z naszej oferty rocznego wyzwania biegowego wspaniale integrującego społeczność nastawioną na rozwój – zobacz https://fundacjakobietaniezalezna.pl/to-wyzwanie-jest-magiczne/).
Badacze i profesjonaliści wspierający osoby w kryzysie potwierdzają, że jedną z bardziej skutecznych metod rekonwalescencji lub powrotu do dobrostanu psychicznego są grupy wsparcia. Ważne jednak, aby były to grupy prezentujące szerokie spektrum rozwiązań i możliwości do rozwoju swojej odporności (a więc nie tyle skupienie na problemie, co raczej na sposobach przezwyciężania trudności).
Rezyliencja jako podstawa niezależności?
Dekalog Kobiety Niezależnej według Kamili Rowińskiej afirmuje niezależność, m.in. jako: poczucie własnej wartości, dbałość o swoje zdrowie i zarządzanie wewnętrzną siłą, koncentrację na rozwiązaniach zamiast na problemach, znajomość unikatowego talentu wartego pielęgnowania, docenianie siebie, poczucie zasługiwania na to, co najlepsze w życiu [3].
Wygląda znajomo? Intuicyjnie pewnie czujesz, że między rezyliencją (rozumianą chociażby jako odporność psychiczna), a niezależnością jest mnóstwo podobieństw. Będziemy je analizować bardzo intensywnie podczas szkolenia „Rezyliencja. Podstawy niezależności” .
Dołącz do szkolenia, podczas którego:
👉 ocenisz swój obecny poziom stresu;
👉 rozpoznasz na jakich doświadczeniach budowałaś swoją rezyliencję i w jakiej obecnie jest ona kondycji;
👉 nazwiesz najpopularniejsze mechanizmy obronne stosowane przez Ciebie i wybierzesz metody przynoszące lepsze efekty;
👉 poznasz model 3F, dzięki któremu będziesz wiedziała jakimi sposobami reagowania dysponujesz w chwili poczucia zagrożenia;
👉 ocenisz, jak często dajesz się podejść technikom manipulacyjnym praktykowanym w social mediach;
👉 doświadczysz siły wsparcia grupy osób (zwykle kobiet), które zorientowane są na samorozwój (który leży u podstaw rezyliencji, pamiętasz? Pisałam o tym nieco wyżej);
👉 sprawdzisz swoją elastyczność (jako trenerka tego szkolenia, obiecuję Ci to);
👉 prawdopodobnie, wyjdziesz poza swoją strefę komfortu … wielokrotnie …;
👉 po zakończeniu szkoleń, spojrzysz na siebie w sposób wyrozumiały i doceniający.
Osiągniesz to wszystko dzięki mojemu czujnemu i aktywnemu wsparciu. Nazywam się Joanna Pastuszak – Cybulska i jestem mentorką oraz trenerką autorskiego szkolenia „Rezyliencja. Podstawy niezależności”.
Poznaj mnie lepiej.
Jestem absolwentką Akademii Trenera RBC, a swoje trenerskie zdolności rozwijam pod marką „Intuitive” wspierając szkoleniowo małe firmy i organizacje. Przez 4 lata współtworzyłam Zespół Fundacji Kobieta Niezależna. Prowadziłam dwie edycje programu szkoleniowego „Womentoring FKN” , rozwijając jego markę, wartość marketingową i edukacyjną, i przede wszystkim, setki kobiet korzystające z naszych propozycji edukacyjnych.
Jestem absolwentką studiów humanistycznych na Uniwersytecie Jagiellońskim i Uniwersytecie Humanistyczno-Przyrodniczym im. Jana Długosza w Częstochowie. Doświadczenie zawodowe rozwijałam w branży medialnej, wydawniczej, wojsku oraz sektorze NGO. Mam 17-letnie doświadczenie pracy wydawniczej.
Specjalizuję się w zakresach tematycznych dotyczących rezyliencji, konwersji religijnej, rekonstrukcji zaufania w środowisku rodzinnym i społecznym z doświadczeniem egzystowania w grupie psychomanipulacyjnej, syndromu DDA w kontekście kariery zawodowej.
Fascynuje mnie życie, dlatego rozwijam swoją reporterską i pisarską pasję, by dzielić się swoimi obserwacjami z osobami potrzebującymi … odzyskać swoje życie. Ukończyłam artystyczne warsztaty pisarskie autorstwa Erica Emmanuela-Schmitta.
Chętnie dzielę się swoją wiedzą na moim kanale IG:
IG – @dziennik_joanny
moja strona: www.intuitive.com.pl
Do zobaczenia!
Źródła:
[1] https://twojpsycholog.pl/blog/rezyliencja-czym-jest-i-jak-budowac (dostęp: 3/7/2024)
[2] Borucka, A., Pisarska, A. „Koncepcja resilience – czyli jak pomóc dzieciom i młodzieży z grup podwyższonego ryzyka” , Ośrodek Rozwoju Edukacji
[3] Rowińska, K. (2019), „Kobieta Niezależna” , RBC International
Kowalski, S. (2009), „Elementarz kobiety bezpiecznej. Poznaj siłę słabszej płci”, Helion
Schiraldi, G. (2019), „Siła rezyliencji” , GWP